ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ, 13 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 (ਮੰਨਨ ਸੈਣੀ) ।ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਉਹ ਪਲ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਕਤਵਰ ਨੇਤਾ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਇਹ ਹਾਰ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਲਈ ਬਹੁਤ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕ ਸੀ। 1977 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ, ਜਦੋਂ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ।
20 ਮਾਰਚ 1977 ਦਾ ਉਹ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਿਨ। 6ਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਆ ਗਏ ਸਨ। ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਸੱਤਾ ਗੁਆ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਦਲ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਭਰ ‘ਚ ਜਨਤਾ ਦਲ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਉਹ ਪਲ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਕਤਵਰ ਨੇਤਾ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਇਹ ਹਾਰ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਲਈ ਬਹੁਤ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸੀਟ ਰਾਏਬਰੇਲੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤ ਸਕੀ ਸੀ। 1977 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਅਚਾਨਕ ਕਿਉਂ ਉੱਠ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਦਰਅਸਲ, ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਵਰਕਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ‘ਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੀ ਅਜੇ ਵੀ ਇੱਕ ਰਾਏ ਨਾ ਹੋਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। 1977 ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਰਦ ਪਵਾਰ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਕਈ ਦਿੱਗਜ ਆਗੂ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਹਾਮੀ ਭਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਵਾਰ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤ ਸਕਦੇ? ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ 1977 ‘ਚ ਅਜਿਹਾ ਕੀ ਹੋਇਆ ਕਿ ਇੰਨੀ ਤਾਕਤ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਹਾਰ ਗਈ?
ਪਹਿਲਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਸ਼ਰਦ ਪਵਾਰ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਕੌਮੀ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਸ਼ਰਦ ਪਵਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਨਾ ਚੁਣ ਸਕਣਾ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ 1977 ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਜਿੱਤੇ ਤਾਂ ਹੁਣ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ? ਸ਼ਰਦ ਪਵਾਰ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪੂਰੀ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਇਕਜੁੱਟ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ 2024 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ।
ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਇੰਦਰਾ ਦੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨ ਸੀ
1977 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਨਵੰਬਰ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਖਤਮ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਸੀ ਪਰ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ 18 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਹੀ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਕੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇੰਦਰਾ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਤਿਆਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਫਾਇਦਾ ਮਿਲੇਗਾ। ਪਰ, ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਚਰਨ ਸਿੰਘ, ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਅਤੇ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਮਨੋਬਲ ਡੇਗਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
1977 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜਨਤਾ ਦਲ ਨੇ 542 ਵਿੱਚੋਂ 296 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ 154 ਸੀਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕੀ। ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ 198 ਸੀਟਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਇੰਦਰਾ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਹਾਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਉਸ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਮੋਰਾਰਜੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕਿਵੇਂ ਬਣੇ?
ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ 1977 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਵੀ ਇੱਥੇ ਹੀ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਪਰ, ਜਨਤਾ ਨੇ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਤੋਂ ਸੱਤਾ ਦੀਆਂ ਚਾਬੀਆਂ ਜਨਤਾ ਦਲ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀਆਂ। 20 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਦਲ ਨੇ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਲਈ ਸੀ। ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਚੋਣ ਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ ਕਿ 81 ਸਾਲਾ ਮੋਰਾਰਜੀ ਦੇਸਾਈ ਨੂੰ ਸਰਬਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਚਰਨ ਸਿੰਘ, ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਅਤੇ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਵਰਗੇ ਦਿੱਗਜ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਚੱਲ ਸਕੀ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਬਾਅਦ 1980 ‘ਚ ਦੁਬਾਰਾ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਉਣੀਆਂ ਪਈਆਂ।
ਇੰਦਰਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਤਾਕਤ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ
ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਪੂਰਾ ਭਰੋਸਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਿੱਤ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੋਈ ਕਸਰ ਬਾਕੀ ਨਹੀਂ ਛੱਡੀ। ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਪੂਰੇ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੌਰਾਨ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਤੈਅ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਅਤੇ ਸਿੱਕਮ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਹਰ ਰਾਜ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 244 ਚੋਣ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ।
ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਆਪਣੀ ਸੀਟ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਚਾ ਸਕੀ
1977 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਇੰਨੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਰਵਾਇਤੀ ਸੀਟ ਰਾਏਬਰੇਲੀ ਨੂੰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਚਾ ਸਕੀ। ਇਸ ਸੀਟ ‘ਤੇ ਉਹ ਜਨਤਾ ਦਲ ਦੇ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾ ਅਤੇ ‘ਜਾਇੰਟ ਕਿਲਰ’ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰਾਜ ਨਰਾਇਣ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਏ ਸਨ। ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਆਪਣੀ ਸੀਟ 55 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਫਰਕ ਨਾਲ ਹਾਰ ਗਈ ਸੀ। ਰਾਜ ਨਾਰਾਇਣ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਉਹ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਨਾ ਬਣਿਆ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਪਹਿਲਵਾਨ ਜ਼ਰੂਰ ਹੁੰਦਾ। ਉਹ ਕੁਸ਼ਤੀ ਦਾ ਸ਼ੌਕੀਨ ਸੀ।
ਬਲਾਕਬਸਟਰ ਫਿਲਮ ਬੌਬੀ
ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਦਿੱਗਜ ਨੇਤਾਵਾਂ ਜਗਜੀਵਨ ਰਾਮ ਅਤੇ ਹੇਮਵਤੀ ਨੰਦਨ ਬਹੁਗੁਣਾ ਦੇ ਅਸਤੀਫੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਉਤੇਜਿਤ ਸੀ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਰਾਮਲੀਲਾ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਾਲ ਰੈਲੀ ਕੀਤੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਭੀੜ ਇਕੱਠੀ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਦੀ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਵੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਰੈਲੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇੰਦਰਾ ਦੇ ਕਹਿਣ ‘ਤੇ ਤਤਕਾਲੀ ਸੂਚਨਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਮੰਤਰੀ ਵਿਦਿਆ ਚਰਨ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ 1973 ਦੀ ਬਲਾਕਬਸਟਰ ਫਿਲਮ ਬੌਬੀ ਨੂੰ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਚਾਲ ਵੀ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਈ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੀ ਰੈਲੀ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਲੋਕ ਕਈ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪੈਦਲ ਚੱਲ ਪਏ ਸਨ।
ਕੀ ਇਤਿਹਾਸ ਮੁੱੜ ਦੋਹਰਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ
ਹੁਣ ਦੱਸਣਾ ਬਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸ ਬਣਦਾ ਹੀ ਦੋਹਰਾਏ ਜਾਣ ਵਾਸਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੇ ਟੀਵੇ ਵੀ ਨਵਾਂ ਇਤਿਹਾਸ ਸਿਰਜਣ ਵਾਸਤੇ ਮਿੱਥੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਰ 400 ਪਾਰ ਦਾ ਟੀਚਾ ਮਿੱਥ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਇਤਿਹਾਸ ਲਿੱਖਣ ਦਾ ਟਿੱਚਾ ਮਿੱਥੀ ਬੈਠੀ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਸੀਐਸਡੀਐਸ ਦਾ ਸਰਵੇ ਬੇਹੱਦ ਨਿਰਾਸ਼ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਅੱਜ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਬੇਰੋਜਗਾਰੀ, ਮਹਿੰਗਾਈ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ। ਜੋਂ ਧਰਮ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਤੋਂ ਫਿਲਹਾਲ ਬਾਹਰ ਦਾ ਚੈਪਟਰ ਹੈ। ਲੋਕ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਵਕਤ ਸੱਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਬੇਰੋਜਗਾਰੀ ਅਤੇ ਮਹਿਗਾਈ ਤੋਂ ਚਿੰਤਿਤ ਨੇ , ਹਿੰਦੂਵਾਦ ਅਤੇ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਹਿਮਾਇਤ ਮਹਿਜ 2 ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਤ ਲੋਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੋ 1977 ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਦੌਹਾਰਣ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਭਰ ਰਿਹਾ।
ਪਰ ਭਾਜਪਾ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਜਨਤਾ ਦੇ ਮੂਡ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਪਾਈ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜਲਦੀ ਹੀ ਰਿਵਾਇਵ ਕਰ ਲਵੇ ਅਤੇ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਕਾਰਨਾਮਾ ਕਰ ਜਾਏ ਪਰ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦਾ ਭਾਸ਼ਨ ਸਿਰਫ਼ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਹਿੰਦੂਵਾਦ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਬੁਰਾ ਭਲਾ ਕਹਿਣ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਡੰਕਾ ਵੱਜਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਡੰਕਾ ਪੰਸਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 4 ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਤ ਤੋ ਘੱਟ ਹੈ। ਪਰ ਭਾਜਪਾ ਪਿਛਲੇ ਕਾਰਜ ਕਾਲਾਂ ਦੋਰਾਨ ਕਈ ਔਖੇ ਰਾਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਸੀ ਸੋ ਹੁਣ ਅੱਗੇ ਵੇਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕੀ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਨਵਾਂ ਇਤਿਹਾਸ ਸਿਰਜਦੇ ਹਨ ਯਾਂ 1977 ਵਾਲਾ ਇਤਿਹਾਸ ਖੁੱਦ ਨੂੰ ਦੋਹਰਾਏਗਾ।
ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਵਿਰੋਧੀ ਦਲਾਂ ਦੇ ਲੀਡਰਾਂ ਨੂੰ ਕੈਦ ਕਰ ਦੇਣਾ, ਖਾਤੇ ਸੀਲ ਕਰ ਦੇਣਾ, ਆਪ ਭ੍ਰਸ਼ਟਾਚਾਰ ਲਿਪਤ ਲੀਡਰ ਦੱਸ ਕੇ ਮੁੱੜ ਆਪ ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰ ਲੈਣਾ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਮੱਧਮ ਵਰਗ ਵੱਲੋਂ ਵਿਰੋਧ। ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੋ ਕਦੀ ਵੀ ਸ਼ੁੱਭ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ ਹਨ।
